- Wymagania klasa 1
- Wymagania klasa 2
- Wymagania klasa 3
- J.polski kl.4-kryteria oceniania
- J.polski kl.5-kryteria oceniania
- J.polski kl.6-kryteria oceniania
- J.polski kl.7-kryteria oceniania
- J.polski kl.8-kryteria oceniania
- PSO z języka polskiego kl. 4-8
- Wymagania z historii kl. 4-8
- PSO z historii
- System oceniania j.angielski kl.1-3
- System oceniania j.angielski kl. 4-8
- Język niemiecki Klasa 7-8
- Wymagania z WOS-u kl.8
- PSO z wiedzy o społeczeństwie
- Wymagania z matematyki w kl.8
- PSO z matematyki kl. 4-8
- Wymagania z fizyki w kl.7 i w kl.8
- Wymagania z biologii kl. 5-8
- Wymagania z chemii kl. 7-8
- Zasady oceniania-Biologia, Chemia, Fizyka
- Wymagania, PSO z przyrody kl.4
- Wymagania z muzyki kl. 4
- Wymagania z plastyki kl. 4-6
- Wymagania z techniki kl. 4
- PSO z techniki
- Wymagania z informatyki
- Wymagania z religii kl. 4-8
- PSO z etyki
- Wymagania z wychowania fizycznego kl. 4-8
- Przedmiotowy System Oceniania z geografii w klasach 5-8 PSO
PSO z techniki
INFORMACJA DLA UCZNIA I RODZICÓW, (wklejona do zeszytu)
Marek Świetlicki - nauczyciel
Zasady dobrego funkcjonowania i kryteria oceniania na zajęciach technicznych:
- Uczeń na każdych zajęciach posiada zeszyt i podręcznik!
- Część lekcji wymaga dodatkowych przygotowań.
- Jeden temat może być realizowany na kilku kolejnych zajęciach.
- Niezbędny jest dobrze wyposażony piórnik: ołówek, gumka,
temperówka, nożyczki, klej w sztyfcie, kredki, linijka, ekierka, cyrkiel. - Ocena końcowa będzie zasadniczo wynikiem ocen szczegółowych.
- Najwięcej ocen uczeń uzyskuje za poszczególne wykonane prace
i różnorodne zadania o charakterze ćwiczeniowym. - Ocenie podlega również aktywność i zaangażowanie ucznia w czasie lekcji.
- Ważną rzeczą jest staranne prowadzenie zeszytu przedmiotowego;
będzie on sprawdzany na ocenę kilka razy w semestrze. - Zachęcam, by mieć teczkę lub skoroszyt, gdzie będzie można gromadzić
niektóre prace i notatki z zajęć a także własne materiały. - Ocenę zeszytu bardzo podnosi prowadzenie w nim kącika
własnych zainteresowań - hobby na różne tematy, (na końcu zeszytu). - Dyżur klasowy może być także oceniony w dzienniku.
- Na lekcjach może być ocenione przygotowanie do zajęć;
potrzebne materiały zapisujemy zawsze w zeszycie. - Warto wykonać w semestrze chociaż jeden projekt lub pracę samodzielną;
szczególnie jeśli uczeń stara się o ocenę celującą na koniec semestru.
Dobre przygotowanie się do lekcji techniki jest gwarancją sukcesu!
Podpis ucznia: Podpis rodzica:
Wymagania programowe i kryteria ocen
Do wskazówek dotyczących oceny osiągnięć ucznia, znajdujących się w programie nauczania, dołączamy tabelę zawierającą opis wymagań programowych na poziomie podstawowym, rozszerzonym i dopełniającym, oraz zastosowanie tych wymagań w ocenie osiągnięć uczniów.
WYMAGANIA programowe I KRYTERIA OCEN
Materiał
nauczania
Wymagania podstawowe (P)
na ocenę dostateczną
Wymagania rozszerzające (R)
na ocenę dobrą (P+R)
Wymagania dopełniające (D)
na ocenę bardzo dobrą (P+R+D)
Zasady poruszania się po drogach:
–bezpieczna droga do szkoły,
– przechodzenie przez jezdnie,
–przejazdy kolejowe
i tramwajowe,– z odblaskami na drogach
Uczeń:
– zna zasady ruchu prawostronnego, szczególnej ostrożności i ograniczonego zaufania,
– wymienia rodzaje dróg i rozpoznaje ich elementy,
– rozumie potrzebę stosowania środków ostrożności podczas prowadzenia psów na drodze,
– wie, jakie znaki drogowe są szczególnie ważne dla pieszych,
– identyfikuje sygnały dawane przez policjanta kierującego ruchem,
– rozumie hierarchię ważności norm, znaków, sygnałów oraz poleceń w ruchu drogowym,
– zna rodzaje przejść przez jezdnie i ich oznakowania,
– zna zasady przechodzenia przez jezdnie w miejscach wyznaczonych i nieoznakowanych,
– zna znaki i sygnały drogowe związane z bezpieczeństwem na przejazdach tramwajowych i kolejowych,
– zna zasady przechodzenia przez skrzyżowania, przejazdy tramwajowe i kolejowe,
– rozpoznaje pojazdy uprzywilejowane w ruchu drogowym,
– wie, co to znaczy być widzianym,
– zna zasady poruszania się po drogach przy złej widoczności,
– zna elementy odblaskowe i umie je stosować,
– rozpoznaje znaki drogowe występujące w pobliżu przystanków komunikacji publicznej,
– odczytuje informacje z rozkładów jazdy
na przystankach,– zna zasady bezpiecznego oczekiwania na przystanku,
– wie o zagrożeniach mienia w środkach komunikacji publicznej,
– zna zasady właściwego wsiadania i wysiadania oraz bezpiecznego oddalania się z przystanku,
– wie, jakie prawa i obowiązki ma pasażer komunikacji publicznej oraz uczeń korzystający z autobusu szkolnego,
– zna obowiązki pasażera samochodu osobowego,
– zna zasady właściwego wsiadania i wysiadania z samochodu,
– wymienia zachowania pasażera, które przeszkadzają kierującemu samochodem
Uczeń:
– uzasadnia potrzebę ustanowienia zasad w ruchu drogowym,
– stosuje w życiu codziennym zasadę ruchu prawostronnego,
– wskazuje miejsca i okoliczności, w których mają zastosowanie zasady szczególnej ostrożności i ograniczonego zaufania,
– charakteryzuje drogę w mieście i na wsi,
– rozumie kod graficzny znaków drogowych (kolor i kształt),
– przewiduje skutki nieprzestrzegania hierarchii ważności norm, znaków, sygnałów oraz poleceń w ruchu drogowym,
– klasyfikuje przejścia przez jezdnię w odniesieniu
do bezpieczeństwa pieszych,– rozpoznaje różne rodzaje skrzyżowań i ich oznakowania,
– poprawnie interpretuje i stosuje się do znaków i sygnałów na przejazdach tramwajowych
i kolejowych,– wyodrębnia elementy odróżniające pojazdy uprzywilejowane w ruchu od innych pojazdów,
– stosuje zasady bezpiecznego zachowania na drodze przy złej widoczności,
– wyjaśnia, gdzie, kiedy, jak i dlaczego należy nosić elementy odblaskowe,
– posługuje się mapą komunikacyjną i planem miasta,
– umie zabezpieczyć własne mienie przed kradzieżą w czasie podróży,
– stosuje na co dzień zasady bezpiecznego i kulturalnego zachowania w miejscach publicznych,
– przewiduje zagrożenia wynikające z niewłaściwego wsiadania lub wysiadania z samochodu,
– wyjaśnia znaczenie stosowania w pojazdach pasów bezpieczeństwa oraz fotelików ochronnych,
– stosuje zasady bezpiecznego i kulturalnego zachowania w samochodzie
Uczeń:
– wyjaśnia, jak należy rozumieć zasadę ograniczonego zaufania w ruchu drogowym,
– klasyfikuje niebezpieczne zachowania pieszych, mogące być przyczyną wypadków drogowych,
– planuje sposoby poprawy bezpieczeństwa pieszych
na drodze,– przewiduje zagrożenia i wybiera bezpieczne przejścia przez jezdnie,
– wskazuje i omawia przykłady stosowania zasady szczególnej ostrożności i ograniczonego zaufania
przy przechodzeniu przez jezdnie,– wyjaśnia konieczność ustępowania pierwszeństwa przejazdu pojazdom uprzywilejowanym w ruchu drogowym,
– planuje sposoby poprawy bezpieczeństwa pieszych
na drodze w trudnych warunkach atmosferycznych i przy złej widoczności,– planuje bezpieczną i najkrótszą trasę do wyznaczonego celu podróży,
– stosuje środki ostrożności w kontaktach z obcymi w miejscach publicznych,
– w czasie podróży środkami komunikacji publicznej i indywidualnej klasyfikuje zachowania pieszych i kierowców w odniesieniu do zagrożenia bezpieczeństwa
Podróżowanie, turystyka, wypoczynek:
Zasady korzystania z komunikacji zbiorowej i indywidualnej
– w środkach lokomocji i na przystankach,
– na szlakach górskich, nad wodą i na wodzie,
– sposoby wzywania pomocy, numery telefonów ratowniczych
Karta rowerowa:
– oznakowanie dróg rowerowych i poruszanie się
po nich,– przejazdy dla rowerzystów,
– sztuka jazdy na rowerze,
– przygotowanie roweru do jazdy,
– rowerzysta uczestnikiem ruchu drogowego,
– manewry na drodze,
– pierwszeństwo przejazdu,
– przygotowanie
do uzyskania karty rowerowejUczeń:
– zna przeznaczenie rozkładów jazdy,
– identyfikuje znaki turystyczne,
– czyta drogowskazy,
– zna zasady bezpiecznego zachowania na szlakach turystycznych,
– zna zasady bezpiecznego zachowania nad wodą i na wodzie,
– wie, w jaki sposób są oznaczone trasy narciarskie,
– zna telefony alarmowe i sposoby wzywania pomocy
Uczeń:
– zna ogólne zasady użytkowania roweru,
– rozpoznaje elementy obowiązkowego wyposażenia roweru,
– wykonuje proste czynności związane z obsługą roweru,
– zna warunki uzyskania karty rowerowej,
– poprawnie wykonuje zadania praktyczne z techniki jazdy rowerem,
– zna znaczenie używania kasku rowerowego, odpowiedniego ubrania i elementów odblaskowych,
– wymienia miejsca na drogach publicznych, wydzielone do jazdy rowerem,
– identyfikuje znaki i sygnały drogowe dla rowerzystów,
– zna zasady poruszania się po drogach rowerowych,
– wyjaśnia, na czym polegają poszczególne manewry,
– odczytuje znaki drogowe związane z wykonywaniem manewrów,
– zna sygnały i znaki drogowe ważne dla pieszych i rowerzystów,
– zna znaki pionowe i poziome związane z udzielaniem pierwszeństwa przejazdu,
– wie, kto ma pierwszeństwo na prostym odcinku drogi,
– zna rodzaje skrzyżowań i obowiązujące na nich zasady pierwszeństwa przejazdu,
– rozpoznaje sygnały i znaki drogowe na przejazdach kolejowych i tramwajowych,
– zna przyczyny wypadków drogowych spowodowanych przez rowerzystów
Uczeń:
– czyta rozkłady jazdy, rozumie oznaczenia i informacje podawane na szlakach turystycznych,
– czyta mapy i przewodniki turystyczne,
– stosuje zasady bezpieczeństwa związane z turystyką,
– wyjaśnia skróty GOPR i WOPR,
– planuje podstawowe wyposażenie apteczki turysty,
– umie przedstawić algorytm postępowania w razie nieszczęśliwego wypadku
Uczeń:
– zna informacje zawarte w instrukcji obsługi roweru i umie z nich korzystać,
– rozumie działanie przekładni łańcuchowej,
– rozumie konieczność doskonalenia techniki jazdy rowerem,
– jeździ rowerem w kasku ochronnym,
– charakteryzuje drogi rowerowe, zgodnie z ich oznakowaniami,
– stosuje wymaganą ostrożność na przejazdach
dla rowerzystów,– prezentuje właściwy sposób wykonania poszczególnych manewrów,
– rozróżnia rodzaje, kształty i barwy znaków drogowych,
– przyporządkowuje treść znaku do danej sytuacji drogowej,
– rozpatruje zasady pierwszeństwa przejazdu zgodnie z hierarchią postępowania w ruchu drogowym,
– przewiduje zagrożenia wynikające z niestosowania się do znaków drogowych,
– analizuje okoliczności i sytuacje mogące zagrażać bezpieczeństwu rowerzystów oraz innych uczestników ruchu drogowego
Uczeń:
– proponuje, jak zachęcać do dbania o przystanki komunikacji zbiorowej oraz środki transportu publicznego,
– planuje bezpieczną trasę wycieczkową, dostosowaną do możliwości wszystkich jej uczestników,
– wyjaśnia, na czym polega praca służb ratowniczych,
– analizuje zachowania narciarzy mogące zagrażać bezpieczeństwu własnemu i innych miłośników tego sportu,
– udziela pomocy w razie nieszczęśliwego wypadku
Uczeń:
– przewiduje zagrożenia wynikające z jazdy niesprawnym rowerem,
– planuje dodatkowe wyposażenie roweru i rowerzysty, zwiększające jego bezpieczeństwo na drodze,
– potrafi zaprojektować sposób doskonalenia jazdy rowerem i zachęca do tego innych,
– formułuje problem wspólnego korzystania z dróg rowerowych przez pieszych i rowerzystów,
– przewiduje zagrożenia wynikające z niewłaściwego wykonywania manewrów,
– selekcjonuje zachowania pieszych i rowerzystów zagrażające ich bezpieczeństwu w pobliżu przejazdów kolejowych i tramwajowych
Pierwsza pomoc:
– czynności możliwe
do wykonania
na miejscu wypadku,– telefony alarmowe oraz prawidłowe wzywanie pomocy,
– udzielanie pierwszej pomocy
Uczeń:
– zna zasady postępowania w razie uczestnictwa w wypadku lub jego zauważenia,
– wie, co to są czynności natychmiastowe,
– wie, jak się zachować wobec osoby przytomnej
lub nieprzytomnej,– wie, dlaczego stosuje się rękawiczki ochronne
podczas udzielania pierwszej pomocy,– zna numery telefonów alarmowych,
– umie wezwać pomoc i udzielić wyczerpujących informacji o zdarzeniu,
– zna podstawowe wyposażenie apteczki pierwszej pomocy,
– zna sposoby ochrony młodszych dzieci przed nieszczęśliwymi wypadkami
Uczeń:
– analizuje przyczyny wypadków i sposoby
zapobiegania im,– potrafi ocenić sytuację na miejscu wypadku
i swoje możliwości udzielenia pomocy,– umie zabezpieczyć miejsce wypadku,
– umie udzielić pierwszej pomocy w drobnych urazach,
– umie wskazać zagrożenia bezpieczeństwa młodszych dzieci
Uczeń:
– poprawnie interpretuje znaczenie odpowiedzialności za bezpieczeństwo własne i innych uczestników ruchu drogowego,
– podejmuje działania związane z niesieniem pomocy poszkodowanym,
– projektuje rozwiązania poprawy bezpieczeństwa młodszych dzieci w domu i na podwórku
Przedmiotowe zasady oceniania
Ogólne zasady oceniania
Ocenianie ucznia wiąże się z modelem szkoły.
Historyczne już systemy psychopedagogiczne nadal mają wpływ na współczesne praktyki edukacyjne.
Szkoła tradycyjna – w pierwszej połowie XIX w. niemiecki uczony Jan Fryderyk Herbart zaproponował opis systemu skutecznego kształcenia. Zasady dydaktyki proponowane przez Herbarta opierały się na bardzo silnym autorytecie nauczyciela.
Głównym celem edukacji było wówczas wyrabianie dyscypliny uczniów. Program nauczania koncentrował się na podawaniu treści.
Łatwo było wtedy oceniać ucznia. Najmniejsze wykroczenia były karane w imię zachowania posłuszeństwa i dyscypliny. Dominacja metod podawczych, sztywne ramy programowe i dyscyplina były podstawą kryteriów oceniania.
Ocenianie przy takich założeniach musiało być instrumentalne. Stopień szkolny stał się jeszcze jednym narzędziem indoktrynacji społeczeństwa.
Behawioryzm – psycholodzy doszli do wniosku, że naukowej obserwacji należy poddać jedynie bodźce działające na jednostkę i ich reakcje. Założenia teoretyczne behawiorystów mają największe konsekwencje dla procesu oceniania. Ocenę szkolną ucznia potraktowano jako rodzaj nagrody lub kary.
Kluczowymi pojęciami mającymi wpływ na praktykę oceniania było wzmocnienie pozytywne oraz kara.
Bodźce i reakcje oceniania w teorii behawioralnej
Pojęcie
Pierwotna reakcja
ucznia (zachowanie)Działanie nauczyciela
Konsekwencje
w zachowaniu uczniaWzmocnienie pozytywne
Uczeń, który nie odrabiał zadań domowych, oddał poprawnie wykonane zadanie
Stawia ocenę bardzo dobrą
Częściej oddaje poprawnie wykonane zadania domowe
Wzmocnienie negatywne
Po raz pierwszy przyszedł poprawić/zaliczyć materiał oceniony na ocenę niedostateczną
Skreśla ocenę negatywną
Częściej przychodzi do nauczyciela zaliczać/poprawiać oceny negatywne
Kara w zakresie nauczania przedmiotowego
Nie przygotował się do lekcji, nie odrobił zadania w ustalonym terminie
Wpisuje ocenę niedostateczną
Wywiązuje się z zadań terminowo
Kara w zakresie zachowania
Opuścił bez usprawiedliwienia zajęcia lekcyjne
Odejmuje punkty z liczby, która na koniec semestru wyznacza ocenę z zachowania
Przestaje wagarować
Psychologia humanistyczna – zwraca uwagę, że człowiek jest nierozerwalną całością ciała, intelektu, emocji i duchowości.
Rolą nauczyciela jest doprowadzenie do stanu, w którym uczeń uzyska samosterowność – zrozumie siebie, będzie czerpał zadowolenie z działania.
Szkoła ukierunkowana na efekt kształcenia – nauczanie technologiczne.
Postanowienia oceniania, takie jak: sterowność, umiejętność swobodnego podejmowania decyzji, zwiększenie świadomości własnych zachowań mają za małą wartość operacyjną. Trudno bowiem przekonać ucznia i jego rodziców, że dziecko w trakcie nauki posiadło odpowiednie umiejętności i radzi sobie lepiej w danym przedmiocie nauczania niż dotychczas. Dlatego kryteria oceniania nie mogą być ogólnikowe, muszą być sprecyzowane w sposób operacyjny (szczegółowy), jasny i czytelny dla ucznia i jego rodziców. Uczeń ma prawo wiedzieć, czy przybliża się, czy oddala od postawionego celu. Będzie się szybciej uczył, gdy dostanie informacje, jakie umiejętności już posiada, jakie musi jeszcze opanować i jak tego ma dokonać.
Te informacje musi uczniowi dostarczyć nauczyciel przez przedmiotowe zasady oceniania. Jeżeli nauczyciel opisze wymagania w kategoriach wiedzy, umiejętności i zachowań, które dadzą się zmierzyć, zaobserwować, to uczeń będzie jasno widział, w jakiej sytuacji się znajduje. Takie ocenianie to ocenianie wspomagające ucznia w jego wysiłkach edukacyjnych.
Ocenianie systemu kształcenia to ocenianie treści kształcenia + ocenianie organizacji kształcenia + ocenianie wyposażenia dydaktycznego + ocenianie działań nauczyciela + ocena spełnionych wymagań przez ucznia.
Ewaluacja spełnienia wymagań stawianych przed uczniem składa się z dwóch etapów:
1. Sprawdzenie – zbieranie za pomocą różnych technik, informacji o wynikach kształcenia.
2. Ocenianie – wartościowanie zebranych w trakcie sprawdzania informacji przez wystawienie ocen w skali stopni szkolnych.
Sprawdzanie to upewnianie się, czy uczniowie opanowali daną czynność (element treści nauczania); to zbieranie informacji o wynikach pracy ucznia za pomocą różnych technik.
Ocenianie uczniów to wartościowanie spełnienia wymagań edukacyjnych według określonych kryteriów i wyrażenie ich obowiązującą skalą stopni szkolnych.
Zgodnie z rozporządzeniem MEN w sprawie warunków i sposobu oceniania, ocena ucznia polega na rozpoznaniu przez nauczycieli poziomu i postępów w opanowaniu przez ucznia wiadomości, umiejętności i sposobów postępowania w stosunku do wymagań edukacyjnych wynikających z podstawy programowej oraz przyjętego i realizowanego programu nauczania.
Zgodnie z obowiązującym Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 20 sierpnia 2010 r.:
§ 7. Przy ustalaniu oceny z wychowania fizycznego, techniki, zajęć technicznych, plastyki, muzyki i zajęć artystycznych należy w szczególności brać pod uwagę wysiłek wkładany przez ucznia w wywiązywanie się z obowiązków wynikających ze specyfiki tych zajęć.
Oprócz oceniania dydaktycznego stosujemy także ocenianie społeczno-wychowawcze. Jest ono wielokryterialne. Obejmuje takie obszary działań ucznia, jak:
• właściwą postawę społeczną;
• ekonomiczne podejście do własnych przedsięwzięć;
• przedsiębiorczość w planowaniu działań;
• gotowość do współpracy z grupą;
• dbałość o środowisko.
Przedstawiona niżej propozycja może okazać się pomocna przy ocenie pracy ucznia.
Charakterystyka postaw i zachowań na poszczególne oceny
Dopuszczająca
2
Dostateczna
3
Dobra
4
Bardzo dobra
5
Celująca
6
• nie przeszkadza innym w zdobywaniu wiedzy i umiejętności,
• na polecenie nauczyciela wykonuje proste czynności związane z przedmiotem,
• pracę rozpoczyna bez wcześniejszego jej przemyślenia,
• często jest nieprzygotowany do lekcji
• jest bierny, nie zabiera głosu,
• wykonuje polecenia nauczyciela,
• potrafi wymienić, na czym polega planowanie pracy, ale na ogół jej nie planuje,
• napotykając trudności, szybko się zniechęca do dalszej pracy, trzeba go ponownie do niej motywować,
• na miejscu pracy często jest bałagan,
• narzędzi nie zawsze używa zgodnie z ich przeznaczeniem,
• sporadycznie jest nieprzygotowany do zajęć
• czynnie uczestniczy w lekcji, zgłasza się do odpowiedzi,
• zadania powierzone przez nauczyciela wykonuje samodzielnie,
• potrafi wyjaśnić, dlaczego planowanie pracy ma duże znaczenie dla właściwego jej przebiegu,
• potrafi zaprojektować miejsce pracy, nie zawsze utrzymuje na nim porządek,
• posługuje się narzędziami i urządzeniami, w sposób bezpieczny, zgodnie z ich przeznaczeniem,
• napotykając trudności, prosi o pomoc,
• potrafi współpracować z innymi,
• zdarzają mu się pojedyncze przypadki, że jest nieprzygotowany do lekcji
• czynnie uczestniczy w lekcji, zgłasza się do odpowiedzi,
• zadania powierzone przez nauczyciela wykonuje samodzielnie,
• zawsze przed rozpoczęciem pracy planuje ją,
• potrafi zaprojektować miejsce pracy, zawsze utrzymuje na nim porządek,
• posługuje się narzędziami i urządzeniami
w sposób bezpieczny, zgodnie z ich przeznaczeniem,• napotykając trudności, podejmuje próby ich przezwyciężenia,
tylko w ostateczności prosi o pomoc,• gdy dysponuje czasem, pomaga słabszym uczniom w pracy,
• potrafi kierować pracą innych (w grupie),
• zawsze przygotowany do lekcji
• jest kreatywny, często dzieli się swoimi pomysłami,
• inspiruje innych do aktywności,
• proponuje nowe rozwiązania rozpatrywanych problemów (konstrukcji itp.)
Etapy procesu oceniania:
• wybór kryterium oceny (wymagania programowe);
• usystematyzowany podział treści nauczania (wskazanie zakresu wymagań);
• ustalenie szczegółowych wymagań (np. dotyczących wiedzy, opanowania określonych operacji technologicznych, właściwego posługiwania się przyborami, przyrządami i narzędziami, organizacji pracy, sporządzania dokumentacji technicznej);
• budowanie skali ocen;
• zastosowanie tej skali do sprawdzenia poziomu spełnienia wymagań.
W praktyce szkolnej stosujemy nie tylko ocenianie wspierające, ale także ocenianie aktywne, intuicyjne, jednostronne.
Ocenianie aktywne to ocenianie, w którym czynny udział biorą uczniowie, współpracując jednocześnie z nauczycielem. Jest przeciwieństwem oceniania biernego, całkowicie zdominowanego przez nauczyciela. Ocenianie bierne we współczesnej szkole powinno być ograniczone do minimum.
Ocenianie intuicyjne to proces ustalania i komunikowania ocen opierający się na intuicyjnym przekonaniu o wartości pracy ucznia. Ocena ta jest zbudowana na doświadczeniu i silnie zabarwiona emocjonalnie.
Ocenianie jednostronne obejmuje wymagania poznawcze dotyczące zapamiętywania wiadomości z ograniczeniem celów wychowawczych i psychomotorycznych.
Wyniki oceniania są przedstawiane uczniowi i jego rodzicom za pomocą oceny opisowej i oceny w skali stopni szkolnych.
Ocena opisowa to pisemna informacja o wyniku kształcenia wyrażona w formie zwięzłego komentarza dotyczącego spełnienia wymagań, ich uwarunkowań oraz zaleceń dydaktyczno-wychowawczych.
Ocena szkolna jest informacją o wyniku kształcenia, zawierającą stopień szkolny z komentarzem dydaktycznym.
Ocenianie wewnątrzszkolne ma na celu:
• informowanie ucznia o poziomie spełnienia wymagań programowych (wiedza, umiejętności manualne, poprawny sposób postępowania w określonych sytuacjach);
• udzielanie uczniowi pomocy w samodzielnym planowaniu swojego rozwoju (rozwijanie zainteresowań technicznych);
• motywowanie ucznia do dalszych postępów w nauce;
• dostarczenie uczniowi, prawnym opiekunom, innym nauczycielom informacji o postępach, trudnościach w nauce oraz o specjalnych uzdolnieniach i osiągnięciach (technicznych);
• umożliwienie nauczycielowi doskonalenia organizacji metod pracy dydaktycznej oraz opracowywania modułowych programów nauczania i ich ewaluacji.
Ocenianie wewnątrzszkolne obejmuje:
• formułowanie przez nauczycieli wymagań edukacyjnych niezbędnych do uzyskania pozytywnych ocen śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych;
• przeprowadzenie egzaminów klasyfikacyjnych.
Wymagania programowe to rozpisanie na zadania operacyjne wymagań ogólnych i szczegółowych ujętych w podstawie programowej kształcenia ogólnego.
W cyklu „Technika na co dzień” w modułowym programie nauczania zajęć technicznych w klasach 4–6 wymagania programowe zostały rozpisane w sposób szczegółowy w planach dydaktyczno-wychowawczych. Ponieważ każdy nauczyciel dostosowuje plany dydaktyczno-wychowawcze do własnych warunków szkolnych (regulamin pracy szkoły), modyfikacji ulegną także szczegółowe wymagania programowe.
Również zgodnie z rozporządzeniem MEN każda placówka szkolna opracowuje własne zasady oceniania wewnątrzszkolnego (ZOW).
Opracowane przez nauczycieli w ramach wewnątrzszkolnych zasad oceniania wymagania i kryteria ocen w zakresie poszczególnych obszarów edukacyjnych tworzą przedmiotowe zasady oceniania (PZO).
Ocenianie uczniów jest sprawą niezmiernie trudną, a na zajęciach technicznych w szczególności, ze względu na bardzo różnorodne formy aktywności ucznia na zajęciach. Uczniowie przed przystąpieniem do pracy powinni znać szczegółowe kryteria, jakie zostaną przyjęte podczas oceniania ich wysiłku, zaangażowania, a także to, że przy ocenianiu zostanie uwzględniona precyzja i estetyka oraz poprawność wykonania zleconego zadania. Kryteria oceniania powinny być sprecyzowane jasno i czytelnie dla ucznia. Dajmy szansę wszystkim uczniom na odczucie zadowolenia, gdyż nawet w najsłabiej wykonanym zadaniu można znaleźć element zasługujący na pochwałę.
Dla Modułu I. Informacja, bezpieczeństwo, technologia proponuje się przyjąć następujące kryteria przy tworzeniu przedmiotowych zasad oceniania.
• Wymagania podstawowe do zaliczenia przedmiotu:
Uczeń:
1) zna podstawowy zasób pojęć, rozumie je i potrafi opisać zjawiska fizyczno-techniczne;
2) sporządza prostą dokumentację techniczną według zasad rysunku technicznego i normalizacji;
3) przy sporządzaniu dokumentacji stosuje piktogramy, symbole, schematy;
4) wykonuje proste projekty;
5) zna właściwości podstawowych surowców i materiałów;
6) dobiera odpowiedni materiał do zaprojektowanej konstrukcji;
7) zna podstawowe operacje technologiczne i wykonuje je prawidłowo;
8) projektuje proces technologiczny dla danego przedmiotu (ustala kolejność czynności);
9) przy pomocy nauczyciela właściwie organizuje czas pracy;
10) zna podstawowe urządzenia techniczne, narzędzia, przyrządy i przybory;
11) dobiera właściwie narzędzia do operacji technologicznej, poprawnie się nimi posługuje;
12) pod nadzorem nauczyciela organizuje stanowisko pracy, oszczędza materiały;
13) zachowuje ergonomiczną postawę podczas pracy;
14) dba o ład i porządek na stanowisku pracy.
• Wymagania rozszerzone:
Uczeń:
1) swobodnie posługuje się słownictwem technicznym, rozumie je i stosuje w wypowiedziach, używając wiele pojęć specjalistycznych; argumentuje swoje stanowisko;
2) stosuje zasady rysunku technicznego i normalizacji przy sporządzaniu samodzielnych rozbudowanych projektów;
3) czyta i analizuje gotowe dokumentacje techniczne oraz instrukcje obsługi, opracowuje własne projekty lub zgłasza racjonalizatorskie pomysły usprawniające gotowe projekty;
4) zna właściwości surowców i materiałów oraz ich cechy;
5) dobiera właściwy materiał do zaprojektowanej przez siebie konstrukcji;
6) ustala proces wytwórczy, dobiera właściwe operacje technologiczne;
7) obsługuje prawidłowo urządzenia techniczne;
8) samodzielnie dobiera narzędzia, przyrządy i przybory do właściwego procesu obróbczego;
9) zna budowę i działanie narzędzi, stosuje je prawidłowo podczas operacji technologicznych, usuwa podstawowe usterki;
10) bezpiecznie i ergonomicznie organizuje swoje stanowisko pracy;
11) oszczędnie i ekologicznie stosuje materiały;
12) ustala harmonogram i czas pracy;
13) dba o ład i porządek na stanowisku pracy;
14) pełni funkcje grupowego, narzędziowego lub porządkowego.
Komentarz do budowania kryteriów ocen w Module I, II i III
Ocena, którą wystawiamy uczniowi powinna być oceną jawną.
Ocena jawna wynikająca z wcześniej przedstawionych kryteriów daje możliwość rzeczowej dyskusji, argumentowania własnej samooceny. Samoocena to nauka komunikowania się, przedstawiania własnego stanowiska w sposób rzeczowy; to także uczenie się prezentacji własnych osiągnięć. Warto również pamiętać, że ocena wpływa na ucznia pozytywnie tylko wówczas, gdy jest uznawana za słuszną, a stosunek nauczyciela do ucznia w procesie oceniania jest życzliwy.
Uczeń powinien być przekonany o tym, że:
• nauczyciel ocenia przede wszystkim jego osiągnięcia, a nie szuka głównie braków i niedociągnięć;
• ocena stanowi informację o spełnieniu wymagań programowych;
• ocena nie pełni funkcji kary czy nagrody;
• ze słabszej oceny powinien wyciągnąć właściwe wnioski;
• może szukać u nauczyciela wskazówek, co zrobić, aby uzyskać lepsze wyniki.
Nauczyciel powinien występować w roli nie tylko eksperta określonego przedmiotu, ale doradcy, który pomaga, koryguje, podpowiada techniki uczenia się odpowiednie do możliwości i poziomu ucznia.
Ocenianie więc powinno:
• jasno określać cele oceniania;
• ustalać jasne, przejrzyste kryteria;
• zachęcać i motywować;
• różnicować;
• rzetelnie i obiektywnie sprawdzać osiągnięcia uczniów;
• stosować informację zwrotną;
• skłaniać do refleksji.
Tak prowadzone ocenianie wspiera rozwój szkolny ucznia i działania, które on podejmuje.
O ocenianiu uczniów nauczyciel myśli już w momencie planowania procesu kształcenia, czyli nauczania–uczenia się.
Procedura poprawnego, jasnego, czytelnego, wymiernego oceniania powinna wyglądać następująco:
1. Planując lekcję, zastanów się, czego chcesz nauczyć swoich uczniów i dlatego właśnie tego.
2. Wyznacz cele, jakie chcesz osiągnąć.
3. Zapoznaj z celami swoich uczniów.
4. Przed lekcją zastanów się, jakie pytania kluczowe zadasz uczniom.
5. Pod koniec lekcji sprawdź z uczniami, czy założone cele zostały osiągnięte.
6. Planując zadania techniczne, ćwiczenia badawczo-manualne, pracę z kartami pracy i kartami ćwiczeń, określ wymagania w sposób operacyjny.
7. Kryteria oceniania ustal wspólnie z uczniami.
8. Stosuj na lekcjach metody aktywne i aktywizujące – stwarzają one atmosferę sprzyjającą uczeniu się; metody podające ograniczają myślenie i kreatywność uczniów i należy ograniczać ich stosowanie.
9. Stosuj wiedzę w praktyce.
10. Korzystaj z błędów popełnionych przez uczniów; mogą być inspiracją do znalezienia poprawnego rozwiązywania problemów dydaktycznych (metody problemowe).
11. Ucz pracy grupowej i wzajemnego oraz obiektywnego oceniania wspólnego wkładu pracy.
12. Korzystaj z informacji przekazywanej przez uczniów dotyczących oceniania.
13. Stosuj informację zwrotną: Co uczeń zrobił dobrze? Co trzeba poprawić? Jak trzeba to poprawić? Udziel wskazówek na przyszłość.
14. Stosuj różne techniki pozyskiwania informacji od uczniów.
15. Stosuj ocenę koleżeńską i samoocenę.
16. Współpracuj z rodzicami.
17. Wyjaśnij uczniom PZO.
18. Poproś rodziców, by pytali swoje dzieci: Czego się dzisiaj nauczyłeś na lekcjach?, a dopiero później: Jak to zostało ocenione?
Aby ocenić działania ucznia i stopień spełnienia wymagań programowych, prowadzimy czynności sprawdzające.
Sprawdzanie stopnia realizacji wymagań jest upewnieniem się, czy uczniowie potrafią wykonać określone czynności. By móc je sprawdzić, musimy je określić i ustalić pewne decyzje, dotyczące:
• przebiegu każdej czynności (postaci, faz wykonania, czasu do dyspozycji);
• warunków jej wykonania (zachęta, instrukcja, dostępne informacje, wyposażenie, organizacja);
• oczekiwanego wyniku (jakości wykonania, całościowego wytworu, dopuszczalnych błędów).
Część tych decyzji podejmujemy już w procesie normowania wymagań programowych, pozostałe decyzje poprzedzają bezpośrednio sprawdzanie.
Układem odniesienia wyniku sprawdzania jest tu założenie pewnego stanu rzeczywistego (wymagań podstawy programowej i programu nauczania). Sprawdzenia stanu rzeczywistego efektów kształcenia dokonujemy przez pomiar dydaktyczny.
W celu usprawnienia oceniania wybranych działań ucznia zostały opracowane karty oceny (Karta oceny pracy indywidualnej ucznia, Karta oceny pracy grupy, Karta oceny wypowiedzi ustnej ucznia, Karta oceny pracy wytwórczej).
Moduł I.
Ocena pracy indywidualnej ucznia
Lp.
Przedmiot oceny
Ocena
Kryterium oceny
1
Podejmowanie
i planowanie działań (zadań)bardzo dobra
jest inicjatorem działań, planuje samodzielnie, wprowadza nowe rozwiązania, wspiera swoich kolegów w działaniu
dobra
podejmuje zadania, samodzielnie planuje prace
dostateczna
wykonuje nieskomplikowane zadania, wymaga wsparcia nauczyciela, planuje i konsultuje
z nauczycielem
dopuszczająca
pracuje na polecenie nauczyciela, samodzielnie nie podejmuje żadnych działań, pracuje według narzuconego planu
2
Wykonanie podjętych zadań
bardzo dobra
wprowadza innowacyjne rozwiązania, jest kreatorem działań
dobra
dobiera materiały, ustala samodzielnie tok postępowania i sposób realizacji
dostateczna
dobiera materiały, ustala kolejność wykonania, realizuje, konsultuje z nauczycielem
dopuszczająca
nie potrafi samodzielnie: dobrać materiałów oraz narzędzi, ustalać toku wykonania
3
Organizacja
i bezpieczeństwo pracybardzo dobra
zwraca uwagę na ergonomię stanowiska pracy i bezpieczne metody pracy
dobra
samodzielnie organizuje stanowisko pracy, zwraca uwagę na zachowanie zasad bhp
dostateczna
organizuje stanowisko pod kierunkiem nauczyciela, stara się pracować bezpiecznie
dopuszczająca
stanowisko pracy organizuje nauczyciel i czuwa nad bezpieczeństwem ucznia podczas pracy
4
Wyniki pracy
bardzo dobra
wzbogacona o własne rozwiązania racjonalizatorskie, estetyczna, wykonana wzorcowo
dobra
praca zgodna z projektem, estetyczna, terminowo wykonana
dostateczna
uchybienia projektowe; praca wykonana poprawnie, terminowo
dopuszczająca
praca niezgodna z projektem, mało estetyczna, wykonana nieterminowo
Ocena pracy grupowej uczniów
Lp.
Przedmiot oceny
Ocena
Kryterium oceny
1
Organizacja pracy
bardzo dobra
podejmują rolę zgodnie z osobistymi predyspozycjami, pracują bezkonfliktowo
dobra
samodzielnie rozdzielają role, starają się wywiązywać z powierzonych funkcji
dostateczna
role przydziela nauczyciel, uczniowie identyfikują się z przydzielonymi rolami
dopuszczająca
brak akceptacji powierzonych ról w grupie, podział został narzucony przez nauczyciela
2
Komunikacja w grupie
bardzo dobra
rozumieją się, wyciągają wnioski, dochodzą do konsensusu
dobra
argumentują swoje stanowiska, dbają o jedność grupy, starają się sami rozwiązać konflikty
dostateczna
stosują aluzje i dygresje, wymagają ingerencji nauczyciela
dopuszczająca
wywiązują się konflikty, które łagodzi nauczyciel
3
Wkład w pracę grupy
bardzo dobra
pracują samodzielnie, konsultują się z liderem grupy
dobra
równomiernie rozdzielają zadania, pracują samodzielnie
dostateczna
przydzielają zadania samodzielnie, ale proszą o akceptację nauczyciela
dopuszczająca
nie potrafią samodzielnie rozdzielić pracy wśród członków grupy
4
Przedstawienie rezultatów pracy
bardzo dobra
prezentację wzbogacają o reklamę pracy swojej grupy
dobra
samodzielną prezentację popierają argumentami
dostateczna
wyniki swojej pracy prezentują samodzielnie po konsultacji z nauczycielem
dopuszczająca
przygotowują prezentację pod kierunkiem nauczyciela
Ocena wypowiedzi ustnej ucznia
Lp.
Przedmiot oceny
Ocena
Kryterium oceny
1
Rzeczowość odpowiedzi
bardzo dobra
odpowiedź wzbogacona o informacje uzyskane na podstawie własnych poszukiwań
dobra
odpowiedź płynna, poprawna merytorycznie, wyczerpująca
dostateczna
podstawowy zakres wiedzy
dopuszczająca
błędy rzeczowe w zakresie tematyki wypowiedzi
2
Uzasadnienie odpowiedzi
bardzo dobra
odpowiedź rozwinięta o własne zainteresowania i uargumentowana
dobra
odpowiedź poparta własnymi przemyśleniami
dostateczna
interpretuje posiadaną wiedzę i uzasadnia odpowiedź
dopuszczająca
nie potrafi uzasadnić wypowiedzi
3
Język wypowiedzi
bardzo dobra
wzbogacony o duży zasób słów
dobra
odpowiedź swobodna; uczeń zna i poprawnie stosuje słownictwo techniczne
dostateczna
odpowiedź krótkimi, prostymi zdaniami, samodzielna
dopuszczająca
odpowiedź złożona z pojedynczych słów, wymaga dodatkowych pytań nauczyciela
4
Sposób prezentacji
bardzo dobra
ciekawy, interesujący, poszerzony o opracowane własnoręcznie pomoce
dobra
płynny, wzbogacony o rysunki schematyczne, wykresy
dostateczna
uporządkowany, krótki
dopuszczająca
chaotyczny, monotonny
Ocena pracy wytwórczej
Lp.
Przedmiot oceny
Ocena
Kryterium oceny
1
Przygotowanie dokumentacji technicznej wyrobu
• samodzielność wykonania projektu,
• zgodność z zasadami rysunku technicznego,
• opracowanie planu wykonania,
• wprowadzenie elementów usprawnień konstrukcyjnych
bardzo dobra
projekt rozbudowany, ze szczegółowymi rysunkami elementów; plan pracy przemyślany ze wskazaniem czasowym wykonania operacji technologicznych; rozwiązania racjonalizatorskie
dobra
projekt rozwinięty, zgodny z zasadami rysunku technicznego; samodzielnie opracowany plan wykonania; wprowadzone usprawnienia konstrukcyjne
dostateczna
samodzielne wykonanie nieskomplikowanego projektu; zachowanie podstawy rysunku technicznego; uproszczony plan pracy; próby usprawnień konstrukcyjnych wymagające akceptacji nauczyciela
dopuszczająca
projekt przygotowany przez nauczyciela i analizowany z uczniem; opracowanie planu pod kierunkiem uczącego; nieskomplikowana konstrukcja przedmiotu
2
Realizacja zadania technicznego
• organizacja stanowiska pracy,
• wykorzystanie czasu pracy,
• oszczędność materiału,
• dobór narzędzi i przyborów,
• poprawność posługiwania się narzędziami i przyborami,
• stopień samodzielności podczas
pracy
bardzo dobra
samodzielnie organizuje własne stanowisko pracy i pomaga kolegom; samodzielnie dobiera narzędzia z zastosowaniem przyrządów; wprowadza nowe materiały i usprawnienia technologiczne; praca wzorcowa; pomaga przy pracy słabszym uczniom
dobra
samodzielnie organizuje stanowisko pracy; właściwie dobiera narzędzia i przybory; oszczędza materiał; pracę wykonuje samodzielnie
i w terminie
dostateczna
stanowisko pracy uczeń organizuje pod kontrolą nauczyciela; sam dobiera narzędzia, przybory i prosi o akceptację nauczyciela; wymaga nadzoru podczas pracy i zwrócenia uwagi na właściwe zastosowanie narzędzi i przyborów; uczeń zwraca uwagę na oszczędne gospodarowanie materiałem
dopuszczająca
stanowisko organizuje nauczyciel; ustala także czas wykonania pracy; dobiera właściwe narzędzia i przybory; przeprowadza instruktaż użycia narzędzi i przyborów, nadzoruje wykonanie pracy przez ucznia; znikoma oszczędność materiału przez ucznia
3
Stopień opanowania przez ucznia operacji technologicznych
• przenoszenie wymiarów na materiał,
• cięcie materiału,
• obróbka materiału,
• łączenie elementów,
• czynności wykończeniowe
bardzo dobra
samodzielnie nanosi wymiary na materiał, nawet gdy przedmiot ma skomplikowaną budowę; dobiera właściwe metody cięcia i obróbki materiału; stosuje nowe technologie połączeń; pracuje wzorowo
dobra
samodzielnie przenosi wymiary na materiał; tnie i łączy elementy zgodnie z dobraną do materiałów obróbką; wykańcza starannie; dodaje elementy zdobnicze
dostateczna
ma trudności z przeniesieniem wymiarów na materiał; wymaga pomocy nauczyciela; tnie materiał pod kontrolą nauczyciela; łączy elementy, używając prostych połączeń; pracuje estetycznie
dopuszczająca
odwzorowuje od szablonu przygotowanego przez nauczyciela; tnie po linii prostej; stosuje nieskomplikowane sposoby połączeń; pracuje mało estetycznie
Ocena gotowego wyrobu
• zgodność z rysunkiem technicznym,
• wykonanie zgodnie z harmonogramem,
• użyteczność wyrobu
bardzo dobra
zgodny z rozwiniętą dokumentacją; skrócony czas pracy; dodatkowo wygospodarowany czas na pomoc kolegom; wysokie walory użyteczności
dobra
zgodny z rysunkiem; wykonany planowo; użyteczny
dostateczna
drobne niezgodności z rysunkiem; niewielkie opóźnienia czasowe w wykonaniu; przedmiot nadaje się do użytku
dopuszczająca
niezgodny z rysunkiem; opóźnienia w terminowym wykonaniu; błędy konstrukcyjne obniżają przydatność wyrobu
Oceniając działania uczniów za pomocą powyższych kart, powinniśmy ustalić przy każdym przedmiocie podlegającym ocenie liczbę punktów dostosowanych do ocen. Podliczenie uzyskanych przez ucznia punktów i przeliczenie ich na ocenę szkolną ułatwi proces oceniania – dla ucznia stanie się on czytelny, jawny i sprawiedliwy. Uczeń wdrożony do takich zasad oceniania sam będzie już dokonywał samooceny, a dzięki temu będzie kierował własnym procesem edukacyjnym.
Karty projektu i karty oceny projektu są umieszczone w podręczniku ucznia. Nauczyciel, przystępując do omówienia projektu, analizuje z uczniami obie karty.
Nauczyciele posiadający wystarczające doświadczenie, wykorzystując zamieszczone informacje, doskonale poradzą sobie z ustaleniem własnych kryteriów ocen.
Dla nauczycieli mniej doświadczonych, przygotowaliśmy do Modułu II szczegółowe kryteria poszczególnych ocen. Żaden nauczyciel nie powinien stosować ich bezkrytycznie. Jak już wcześniej zwróciliśmy uwagę, należy uwzględnić zarówno warunki, w jakich odbywa się nauka, jak i możliwości dzieci, z którymi pracujemy.
W publikacjach na temat oceniania, które trafiają do Państwa rąk, na ogół są podawane kryteria, poczynając od oceny bardzo dobrej. Proponuję inny układ. Ponieważ wiadomości i umiejętności uczniów narastają, a nie maleją, rozpoczynamy od oceny dopuszczającej. Każdą następną uczeń może otrzymać, spełniając jednocześnie wymagania poprzedzające i obecne. Na przykład ocenę dobrą może otrzymać uczeń spełniający wymagania konieczne, podstawowe i rozszerzające.
Kryteria ocen w zakresie Modułu II
Ocena
Oceniana tematyka
Wymagania konieczne
Wymagania podstawowe
Wymagania rozszerzające
Wymagania dopełniające
dopuszczająca
dostateczna
dobra
bardzo dobra
Wpływ umeblowania
i wystroju mieszkania na samopoczucie człowieka.Projektowanie umeblowania mieszkania
Uczeń potrafi:
• wyjaśnić, jak powinno być oświetlone miejsce do pracy;
• w bezpieczny sposób posługiwać się podstawowymi narzędziami do obróbki papieru
Uczeń potrafi:
• wyjaśnić pojęcia: ciąg komunikacyjny, rzut poziomy mieszkania, ściana nośna, ściana działowa, trzon kominowy,
• odczytać rzut poziomy mieszkania,
• w prawidłowy, bezpieczny sposób posługiwać się podstawowymi narzędziami do obróbki papieru
Uczeń potrafi:
• wyjaśnić, jaki wpływ na samopoczucie człowieka mają: kształt i ustawienie mebli, zastosowane kolory, oświetlenie itp.,
• zaprojektować umeblowanie mieszkania zgodnie z zasadami ergonomii,
• prawidłowo ciąć, zaginać i sklejać karton
Uczeń potrafi:
• zaplanować kolorystykę wyposażenia mieszkania zgodnie z potrzebami mieszkańców;
• racjonalnie rozplanować rozmieszczenie pomieszczeń dla poszczególnych członków rodziny
Zasady racjonalnego urządzenia kuchni.
Zasady prawidłowego przechowywania produktów pożywczych
Uczeń potrafi wyjaśnić:
• dlaczego kuchenka i chłodziarka nie mogą stać obok siebie;
• dlaczego kuchenka gazowa nie może stać pod oknem;
• jak przygotować produkty do przechowywania w chłodziarce
Uczeń potrafi:
• wyjaśnić, co to jest ciąg roboczy
i zaprojektować go z pomocą nauczyciela,• prawidłowo rozmieścić produkty żywnościowe w chłodziarce
Uczeń potrafi:
• samodzielnie zaprojektować ciąg roboczy,
• wskazać odpowiednie miejsce na ustawienia chłodziarki
Uczeń potrafi:
• zaprojektować rozmieszczenie sprzętu w kuchni z uwzględnieniem ergonomii i zasad bhp
Savoir-vivre przy stole
Uczeń potrafi:
• kulturalnie zachować się przy stole
Uczeń potrafi:
• prawidłowo ułożyć podstawowe elementy nakrycia stołu
Uczeń potrafi:
• prawidłowo nakryć do stołu
Uczeń potrafi:
• obsłużyć biesiadników zgodnie
z zasadami dobrego wychowaniaWykonanie elementów wystroju stołu
Uczeń potrafi:
• prawidłowo ułożyć serwetki w serwetniku
Uczeń potrafi:
• wykonać elementy zdobnicze stołu według podanego wzoru
Uczeń potrafi:
• ubrać stół zgodnie z istniejącymi
w tym zakresie tradycjamiUczeń potrafi:
• zaprojektować wystrój stołu w zależności od okoliczności
Racjonalne korzystanie
z instalacji wodno-kanalizacyjnejUczeń potrafi:
• prawidłowo zareagować, gdy zostanie uszkodzona instalacja wodociągowa,
• prawidłowo zareagować, gdy zostanie uszkodzona instalacja kanalizacyjna
Uczeń potrafi:
• podjąć działania mające na celu oszczędzanie wody
Uczeń potrafi:
• odczytać schemat instalacji wodno-kanalizacyjnej,
• wyjaśnić znaczenie oszczędzania wody
Uczeń potrafi wyjaśnić:
• jak dostarczano wodę do domów w czasach, gdy nie było wodociągów,
• skutki marnotrawstwa wody,
• co to jest rzut pionowy domu
Ekonomiczne korzystanie
z systemów grzewczychUczeń potrafi:
• wyjaśnić, jak można zmniejszyć koszty ogrzewania mieszkania
Uczeń potrafi:
• wyjaśnić, jakie czynniki mają wpływ na koszty ogrzewania mieszkania
Uczeń potrafi:
• wyjaśnić, jak ciepło rozchodzi się
w powietrzu,Uczeń potrafi:
• wyciągać prawidłowe wnioski
z przeprowadzonych doświadczeń• narysować spiralę za pomocą cyrkla,
• ciąć papier po okręgu,
• przeprowadzać proste doświadczenia
Wyjaśnienie istoty prądu elektrycznego.
Bezpieczne korzystanie
z energii elektrycznej.Koszty związane z korzystaniem z energii elektrycznej
Uczeń potrafi wyjaśnić:
• co to jest bezpiecznik i tablica rozdzielcza,
• jak postąpić, gdy w domu zgaśnie światło,
• wyjaśnić, jak należy postąpić w przypadku porażenia prądem
Uczeń potrafi:
• wyjaśnić, co to jest obwód elektryczny i odbiornik elektryczny,
• wyjaśnić, co to jest pion energetyczny, puszki rozgałęźne,
• zlokalizować w domu przewody elektryczne,
• odczytać schemat instalacji elektrycznej,
• narysować i zmontować obwód szeregowy
Uczeń potrafi:
• wyjaśnić, co to jest prąd elektryczny,
• wyjaśnić, co to jest natężenie i napięcie prądu,
• narysować i zmontować obwód równoległy,
• wyjaśnić, jaka jest różnica między obwodem szeregowym i równoległym
Uczeń potrafi:
• wyjaśnić, co to jest moc urządzeń elektrycznych,
• wyjaśnić, od czego zależy ilość zużytej energii elektrycznej,
• wyjaśnić, w jaki sposób można oszczędzać energię elektryczną,
• zdiagnozować, dlaczego w obwodzie nie płynie prąd
Bezpieczne korzystanie
z urządzeń gazowychUczeń potrafi:
• wskazać miejsca, które może sam obsługiwać,
• wyjaśnić, jak należy postąpić, gdy w pomieszczeniu czuć zapach gazu
Uczeń potrafi:
• wyjaśnić, jakie zagrożenia istnieją przy nieprzestrzeganiu zasad bhp,
• wyjaśnić, dlaczego przewody gazowe
są malowane na żółtoUczeń potrafi:
• odczytać schemat instalacji gazowej,
• wyjaśnić, jakie działania należy podjąć w celu oszczędności gazu
Uczeń potrafi wyjaśnić:
• jakie skutki niesie za sobą marnotrawstwo gazu;
• dlaczego główne zawory gazowe są umieszczane na zewnątrz budynków
Realizacja projektu
Uczeń wykonuje z pomocą kolegów powierzone mu zadania
Uczeń samodzielnie wykonuje powierzone mu zadania
Uczeń potrafi wspólnie z innymi:
• podejmować decyzję dotyczącą formy opracowania projektu,
• opracować plan pracy i jej podział między członków grupy
Uczeń potrafi:
• podjąć decyzję dotyczącą wyboru tematu,
• dopilnować prawidłowego przebiegu pracy,
• w sposób uporządkowany, interesujący przeprowadzić prezentację
Kryteria ocen w zakresie Modułu III.
Ocena
Oceniana tematyka
Wymagania konieczne
Wymagania podstawowe
Wymagania rozszerzające
Wymagania dopełniające
dopuszczająca
dostateczna
dobra
bardzo dobra
Klasyfikacja urządzeń technicznych.
Budowa urządzeń technicznych.Schematy blokowe
Uczeń potrafi:
• wyjaśnić, według jakich kryteriów można przeprowadzać klasyfikację urządzeń technicznych,
• sklasyfikować urządzenia techniczne według wykonywanej pracy
Uczeń potrafi:
• przeprowadzić klasyfikację urządzeń technicznych według wykonywanej pracy i ich konstrukcji
Uczeń potrafi wyjaśnić:
• czym różnią się urządzenia mechaniczne od elektromechanicznych,
• do czego służą i jak działają przekładnie
Uczeń potrafi:
• wyróżnić w urządzeniach zespół napędowy, przekładnie i zespół roboczy,
• narysować schemat blokowy wybranego urządzenia technicznego
Regulacje stosowane
w urządzeniach technicznychUczeń potrafi:
• wyjaśnić na dowolnym przykładzie
(np. pralki), jakie zmiany w ostatnich latach nastąpiły w budowie urządzeńUczeń potrafi:
• wyjaśnić, jakie zmiany w technice mają związek ze zmniejszeniem uciążliwości pracy
Uczeń potrafi wyjaśnić:
• jakie zmiany w technice mają związek z niezawodnością działania urządzeń,
• jak działają proste regulatory poziomu cieczy
Uczeń potrafi wyjaśnić:
• jak zmiany wprowadzane w urządzeniach technicznych wpływają na zwiększenie bezpieczeństwa użytkowania i niezawodność działania urządzeń,
• jak działają regulatory temperatury
Zasady bezpiecznego korzystania z urządzeń technicznych
Uczeń potrafi:
• wymienić dokumenty, w których należy szukać potrzebnych informacji, dotyczących obsługi urządzeń,
• wymienić działania zabronione w czasie korzystania z urządzeń technicznych
Uczeń potrafi:
• wyszukiwać w instrukcji potrzebne informacje na temat obsługi urządzenia
Uczeń potrafi:
• korzystać z informacji na temat obsługi i konserwacji urządzenia zawartych w instrukcji i karcie gwarancyjnej urządzenia
Uczeń potrafi:
• wymienić informacje, które powinny się znajdować w instrukcji obsługi,
• wyjaśnić zasady bezpiecznego korzystania z urządzeń technicznych
Urządzenia grzewcze
Uczeń potrafi
• wymienić urządzenia grzewcze stosowane w domu
Uczeń potrafi
• wyjaśnić zasady bezpiecznego korzystania z urządzeń grzewczych
Uczeń potrafi
• wyjaśnić, co może być elementem grzejnym w urządzeniach
Uczeń potrafi wyjaśnić:
• jakie zadanie w urządzeniu realizują: element grzejny, śmigło i termostat
Nowoczesne urządzenia w domu.
Urządzenia do obróbki termicznej produktów spożywczych.Urządzenia pomagające
w utrzymaniu czystościUczeń potrafi wyjaśnić:
• jakie środki ostrożności należy zachować, posługując się poszczególnymi urządzeniami,
• jakie niebezpieczeństwa wiążą się
z korzystaniem z kuchenki mikrofalowejUczeń potrafi:
• dobrać naczynia, które mogą być używane w kuchence mikrofalowej,
• wybrać odpowiedni program,
• przygotować potrawy do obróbki termicznej w kuchence mikrofalowej
Uczeń potrafi:
• wyjaśnić, jakie informacje są istotne dla użytkowników kuchenki mikrofalowej,
• opisać wady i zalety poszczególnych urządzeń,
• wyjaśnić zasadę działania systemu centralnego odkurzania
Uczeń potrafi:
• opisać wady i zalety poszczególnych urządzeń do obróbki termicznej produktów spożywczych,
• wyjaśnić, jak działa kuchenka mikrofalowa,
• wyjaśnić, jakie informacje są istotne dla użytkowników zmywarki,
• uzasadnić przewagę nowoczesnych urządzeń do usuwania kurzu nad tradycyjnym odkurzaczem
Wśród różnych funkcji oceny szkolnej szczególnie ważna jest funkcja motywacyjna. Aby ocena spełniła to zadanie, musi ukazywać uczniom, do czego są zdolni, co mogą osiągnąć. Powinna pomagać im w budowaniu pozytywnego obrazu własnej osoby. Ocena z zajęć technicznych powinna w dużej mierze uwzględniać wysiłek ucznia włożony w doskonalenie własnych umiejętności. Jest to podstawowy element, który trzeba brać pod uwagę przy wystawianiu ocen. Zawsze należy wyjaśnić uczniom, dlaczego wystawiamy ocenę wyższą lub niższą, niż to wynika z prezentowanych wiadomości czy umiejętności. Nasi wychowankowie muszą wiedzieć, że wysiłek się opłaca i zawsze zostanie zauważony.
Wynika z tego, że ważne jest uzasadnienie oceny i udzielenie wskazówek dotyczących dalszej pracy ucznia. Bardzo ważne jest uświadomienie uczniom celu danych zajęć. Uczniowie przed przystąpieniem do pracy powinni wiedzieć, co w danej pracy lub temacie jest najważniejsze. Powinny być im znane również stosowane kryteria oceny. Ich wykaz należy umieścić w widocznym miejscu.
Ocena powinna być jawna. Przy ustalaniu ocen uczniowie powinni mieć możliwość rzeczowej dyskusji. W ten sposób pomożemy im posiąść umiejętność samooceny.
Jeszcze raz trzeba podkreślić, że ocena wpływa na ucznia pozytywnie tylko wtedy, gdy jest uznana za słuszną, gdy stosunek nauczyciela w procesie oceniania jest życzliwy.
W kryteriach ocen uwzględniono cztery oceny: dopuszczającą, dostateczną, dobrą i bardzo dobrą. Celowo nie umieszczono oceny celującej. Ocena ta jest przeznaczona dla uczniów posiadających wiedzę i umiejętności pozaprogramowe. Nigdzie nie określono ich zakresu. Do nauczyciela należy decyzja, czy to, co dodatkowo (poza programem) prezentuje uczeń zasługuje na ocenę celującą, czy jeszcze nie. Jeśli nie, to należy uczniowi udzielić wskazówek, w jaki sposób może tę ocenę osiągnąć.